Dužijanca

Dužijanca je svetkovina završetka žetve, koja se u Subotici slavi više od 100 godina. Ona je izraz vere i kulture, svojevrstan spoj molitve i zahvale, običaja i kulturnih vrednosti. Ona ima svoj izvorni oblik koji označava završetak srećno obavljenog posla, risa na njivi, gde je bandaš glavni nosilac posla u žetvi koji se završava u veselju. Kad je kosidba bila gotova i ris završen, mlađa, spretnija risaruša bi na njivi isplela venac od žita bandašu koji mu je stavljen na šešir.

Nakon završenog posla na njivi, svi risari na čelu sa bandašom došli bi na salaš gde bi ih gazda i gazdarica dočekali. Bandaš bi skinuo venac sa šešira koji simbolizuje krunu završenog posla i dao ga domaćinu uz reči: „Fala Bogu, ris je gotov“. Na simboličan način, zahvalu za završeni posao žetve, sveštenik Blaško Rajić porodičnu Dužijancu uvodi u svodove crkve i od 1911. godine bandaški par obavlja časnu dužnost u crkvenim obredima sve do danas.

Običaj zahvale Bogu na plodovima zemlje, a naročito na rodu pšenice, oblikovan je u svečanu, dostojanstvenu priredbu koja pleni i zrači lepotom, bogatstvom, radošću, ljubavlju i dubokom religioznošću. Kada je 1993. godine Dužijanci dat sasvim novi oblik i jedinstven sadržaj, na nivou grada, spajanjem tzv. gradske i tzv. crkvene Dužijance, ona postaje duhovno-religiozna i kulturno-stvaralačka manifestacija.